Chương 398: Sống một cuộc sống xưa nay chưa từng có

Trước đó Chử Toại Lương cũng đã nói rồi, lệnh cấm tiêu được thiết lập là vì khuyến khích nông tang, mặt trời mọc đi làm, mặt trời lặn đi ngủ, buổi tối ngươi đừng có chạy loạn khắp nơi, an tâm ở nhà mà ngủ, thì ban ngày mới có tinh lực để làm việc được.

Đây đúng là để khuyến khích nông tang đấy.

Sao đến miệng Hàn Nghệ nhà ngươi, ngược lại trở thành làm hại nông tang rồi.

Chử Toại Lương thật sự cảm thấy ngạc nhiên, đều bị chỉ số thông minh của Hàn Nghệ làm cho tức quá hoá cười, hỏi: "Không biết lời này của ngươi là bắt nguồn từ đâu? Lão phu thực sự muốn nghe thử một chút."

Hàn Nghệ không đáp mà hỏi ngược lại: "Không biết Hữu Phó Xạ có đồng ý với những gì ta nói về chuyện buôn bán lúc nãy hay không?"

Chử Toại Lương hơi hơi trầm ngâm, nói: "Những lời ngươi nói trước đó đúng là có chút đạo lý, nhưng vẫn còn phải chờ thương thảo đã."

"Hữu Phó Xạ thấy có chút đạo lý là được rồi."

Hàn Nghệ dừng một chút, rồi tiếp tục nói: "Tuy rằng đất đai trong tay dân chúng đều tương đối ít, nhưng vẫn là có, ban ngày vẫn là làm nghề nông, nếu triều đình lại bảo bọn họ đi buôn bán, thì chẳng khác nào bảo họ bỏ việc nghề nông cả. Nhưng nếu không tìm được kế sinh nhai cho bọn họ, thì chỉ vài mẫu đất này lại không đủ để họ nuôi sống chính mình. Làm sao có thể kết hợp được cả hai việc này đây? Chỉ có một cách, đó chính là ban ngày làm nông, ban đêm làm buôn bán, vậy thì được cả đôi việc rồi."

Quần thần nghe vậy hai mắt sáng lên, tiểu tử này đúng là một thiên tài, thế này mà cũng có thể nói thành dính líu với nhau được.

Chử Toại Lương cười nói: "Ngươi nói có vẻ nhẹ nhàng nhỉ, tinh lực một người có hạn, sao có thể chiếu cố cho cả hai việc được."

Hàn Nghệ cười nói: "Nhưng đất đai trong tay bọn họ quá ít, không cần hao phí quá nhiều tinh lực. Mặt khác, nếu mỗi đêm có thể kiếm tiền đủ nhiều, thì ta tin rằng mỗi người dân đều tự khắc sẽ có đủ tinh lực thôi. Hơn nữa, một gia đình có nhiều người như vậy, nếu như cả nhà già trẻ cùng nhau chia sẻ, thì cũng không phải là quá bận đâu. Ví dụ như đám sĩ tử tham gia khoa cử kia, chỉ đơn thuần mưu cầu quan lộ, mà còn là chưa chắc đạt được trong kỳ thi, vậy mà bọn họ đều nguyện ý dùng mười năm gian khổ đèn sách, còn dân chúng thì chỉ cầu mong có cơm no áo ấm, nếu có thứ gì đó có thể mang đến cơm no áo ấm cho họ, vậy thì có lý gì mà họ không làm chứ."

Chử Toại Lương nói: "Lời này không ổn, nếu làm thêm ban đêm mà dân chúng có thể kiếm đủ tiền nuôi gia đình, vậy thì ban ngày sẽ còn có ai đi làm nghề nông nữa? Nông nghiệp mới là căn bản của một quốc gia, nếu như chấp thuận việc này, vậy thì quốc gia tất có đại loạn."

"Lời ấy của Hữu Phó Xạ lại sai rồi."

Hàn Nghệ nói: "Buôn bán kinh doanh, có mua mới có bán, ngươi trước tiên phải lấy ra đồ vật, rồi ngươi mới có thể bán cho người khác, kiếm lấy tiền tài được. Nếu cái gì cũng không có, vậy thì không gọi là buôn bán nữa rồi, mà là lừa đảo. Dân chúng trước tiên phải trồng trọt, dệt vải, rồi biến gạo và vải vóc thành sản phẩm, thì mới có tư cách đi buôn bán được. Nếu mỗi một mẫu đất chỉ có thể thu được một đấu gạo, thì cho dù ngài dùng roi quất họ, thì dân chúng cũng sẽ không chạy đi trồng trọt đâu. Nhưng nếu ngài nói cho họ biết một đấu gạo kia có thể bán được một quan tiền, thì cho dù ngài dùng mười con trâu giữ họ lại, họ vẫn sẽ liều mạng đi trồng trọt thôi. Cái gốc của việc khuyến khích nông tang, không nằm ở chỗ ngươi cầm đao hay cầm kiếm, mà là có thể thỏa mãn sinh hoạt hàng ngày của dân chúng hay không. Đây mới là khuyến khích, về phần lệnh cấm tiêu, cùng lắm chính là một cái lệnh ép dân chúng làm nông, chứ không phải là thật sự khuyến khích nông tang. Cai trị nhân từ là như thế nào, đây chính là cai trị nhân từ đấy."

Chử Toại Lương có tiếng là năng ngôn thiện biện, nhưng ba lần bốn lượt đều thua trong tay Hàn Nghệ, hiện giờ lại bị Hàn Nghệ chiếm thế thượng phong, nên sao có thể chịu đồng ý được, ông ta phất tay nói: "Ngươi đây căn bản không phải là khuyến khích nông tang, mà là khuyến khích thương mại và khuyến khích thủ công nghiệp, hai chợ sở hữu 108 ngành nghề, chẳng lẽ không có ngành liên quan đến lương thực và vải vóc sao. Dân chúng không nhất định sẽ đi làm nông, nói không chừng sẽ mân mê làm đồ gỗ, dụng cụ làm bếp gì đó, à, còn có kịch nói nữa."

Nói đến mấy câu sau, còn mang theo vài phần ý tứ châm chọc.

Hàn Nghệ cười nói: "Đây cũng là khuyến khích nông tang đó."

"Việc này có quan hệ gì với khuyến khích nông tang chứ?" Chử Toại Lương có chút mông lung rồi.

Hàn Nghệ nói: "Hiện giờ tất cả mọi người đều làm nghề nông, hơn nữa mưa thuận gió hòa, hàng năm được mùa, vì vậy giá gạo rất rẻ. Nhưng nếu không phải tất cả mọi người đều làm nghề nông, vậy thì lương thực tất nhiên sẽ ít đi, như thế sẽ khiến cho giá lương thực tăng lên."

Chử Toại Lương hỏi: "Chẳng lẽ ngươi cho rằng giá lương thực đắt thì mới tốt à?"

"Đương nhiên không phải." Hàn Nghệ nói: "Hiện giờ một đấu gạo chỉ có giá 5~6 văn tiền, nếu như một đấu gạo có thể bán đến giá 50~60 văn tiền, mà khi đó đồ gỗ, công cụ phong phú, giá tất nhiên cũng sẽ rẻ hơn, mà người đó còn có tay nghề, thì trực tiếp làm ruộng thôi là đã có thể phát tài nha, thế còn không phải là khuyến khích nông tang sao. Lương thực chính là căn bản của con người, chỉ cần triều đình khuyến khích nông tang, thì cơ bản là không cần dùng bất kỳ thủ đoạn nào, dân chúng cũng sẽ tự động đi làm ruộng. Mà viêc mở ra chợ đêm, chỉ là để trợ giúp cho một số dân chúng ít đất đai có được cuộc sống tốt hơn mà thôi, mà chỗ nào dân chúng thiếu đất đai nào? Đó đương nhiên là ở nơi hiệp hương, mà ý nghĩa của hiệp hương không chỉ là ít đất, mà còn là nhiều người. Nhưng nếu là nhiều người, vậy thì có thể cung ứng cho chợ đêm rồi, thế nên mở ra chợ đêm, chính là thỏa mãn được nhu cầu từ cả dân chúng lẫn địa chủ, có thể suy yếu đi mẫu thuẫn giữa đôi bên."

Chử Toại Lương ngẩn ra, bị Hàn Nghệ nói cho á khẩu không trả lời được.

Không ít đại thần nghe vậy đều gật đầu liên tục.

Địa chủ có tiền, có thể tiêu tiền mua khoái lạc, mà dân chúng thiếu tiền, thì có thể đi buôn bán kiếm tiền, giống như là con sông đang bị chặn, cần phải được khơi thông vậy, mà chợ đêm chính là công cụ để khơi thông con sông đó.

Tiểu tử này thật đúng là một nhân tài nha, kỳ thật bọn họ cũng không thích việc cấm đi lại vào ban đêm, rất không tự do, nhưng nó đã thành thói quen rồi, có hay không cũng không quá quan trọng. Nhưng lại không nghĩ đên, Hàn Nghệ có thể từ việc nới lỏng lệnh cấm tiêu này, mà khai thông ra một con đường lớn đến vậy. Đây là điều bọn họ chưa bao giờ nghĩ tới, bởi vì lệnh cấm tiêu là đã có từ rất lâu rồi.

Trưởng Tôn Vô Kỵ vẫn luôn đứng xem lại đột nhiên đứng ra nói: "Bệ hạ, lời của Hàn Nghệ mặc dù không phải không có lý, nhưng lệnh cấm tiêu đã có từ xưa, dân chúng cũng đã quen rồi. Nếu như nới lỏng lệnh cấm tiêu, rốt cuộc sẽ trở nên như thế nào, thì không ai có thể nói trước được. nói không chừng, sẽ có nhiều vấn đề xảy ra, cần phải thương thảo nữa, ví dụ như phòng cháy phòng trộm, còn có ban đêm tối đen như mực, việc chiếu sáng cũng là một vấn đề. Lão thần cho rằng, việc này còn phải thận trọng suy xét thêm."

Việc này nếu bị kéo dài, vậy thì chắc chắn không có kết quả rồi.

Lý Trị chỉ gật gật đầu, nhưng không có lên tiếng.

Hàn Nghệ rất rõ ràng, sở dĩ bọn họ bị nói cho á khẩu không trả lời được, hơn phân nửa là vì không có sự chuẩn bị, hơn nữa mọi tâm tư đều đặt ở việc tranh giành ngôi vị hoàng hậu rồi, thế nên ngàn vạn không thể để cho bọn họ có cơ hội thở dốc được, nếu không việc này nhất định không thể thành công: "Hạ quan nghĩ rằng Thái úy đã quá lời rồi. Nói về vấn đề phòng cháy, vào thời điểm cấm tiêu, trong phường vẫn có đèn đuốc sáng trưng, nên cũng sẽ gặp phải vấn đề này, thế nên có cấm tiêu hay không, thì vẫn phải phòng cháy. Về phần phòng trộm, nếu như vừa nới lỏng lệnh cấm tiêu, mà đã có trộm cướp khắp nơi, vậy thì quốc gia của chúng ta đang vô cùng nguy cấp rồi. Ta tin rằng mỗi một con dân Đại Đường đều là những con dân tốt, chỉ có một số ít cá biệt mới là kẻ cướp, bệ hạ chẳng lẽ không tin con dân của mình sao."

Lý Trị ừm một tiếng, giả vờ hoang mang hỏi: "Chẳng lẽ ngay cả nơi dưới chân thiên tử mà cũng ẩn giấu nhiều kẻ trộm cướp như vậy ư?"

Khi Trưởng Tôn Vô Kỵ nói chuyện, y chỉ gật đầu thôi, còn khi Hàn Nghệ nói chuyện, y lập tức đáp lời, rõ ràng chính là đang thiên vị Hàn Nghệ.

Hàn Nghệ đảo mắt nhìn qua, thầm nghĩ cũng nên đến lúc chấm dứt rồi, chắp tay nói: "Bệ hạ, lệnh cấm tiêu nếu dùng ở thời Trinh Quán, thì vi thần cảm thấy không có gì không ổn, dù sao thì thời kỳ Trinh Quán là thời kỳ loạn trong giặc ngoài, dân tâm không ổn, thường hay xảy ra thiên tai nhân họa, lệnh cấm tiêu đích xác là cần thiết vào thời điểm ấy. Nhưng hiện giờ đã là năm Vĩnh Huy, Đại Đường ta sớm đã khác xưa, quốc thái dân an, tứ hải thái bình, vạn bang triều bái, đây có thể nói là sự bắt đầu của thịnh thế xưa nay chưa bao giờ có. Nếu đã là thịnh thế xưa nay chưa bao giờ có, thì con dân của Đại Đường này cũng phải sống một cuộc sống xưa nay chưa bao giờ có. Thử tưởng tượng một chút, vào một ngày thành Trường An đèn đuốc sáng trưng, đêm cũng như ngày, chiếu sáng ngàn vạn dặm, đó là khí thế cỡ nào chứ, Hán Tùy có triều đại nào sánh bằng, có như vậy mới thể hiện được thịnh thế của Đại Đường ta."

Nói đến phần sau, lời của hắn hừng hồn hữu lực, hào khí sục sôi.

Câu này khiến cho Lý Trị cực kỳ vui vẻ, tay vung lên, kích động nói: "Hay! Hay cho câu sống một cuộc sống xưa nay chưa bao giờ có."

Những năm Trinh Quán, đó là thời kỳ của Lý Thế Dân, còn những năm Vĩnh Huy này mới là thời kỳ thuộc về y. Lời này của Hàn Nghệ còn không phải là ám chỉ Trinh Quán há có thể so với Vĩnh Huy sao, đó không phải là nói y đang mạnh hơn Lý Thế Dân sao.

Mẫu chốt là vẫn không có ai phản bác được, Đại Đường trong năm Vĩnh Huy đích xác là mạnh hơn trong năm Trinh Quán, đây là sự thật nha. Chẳng qua là bởi vì có Trinh Quán chi trị, nên mới có Vĩnh Huy thịnh thế mà thôi, Lý Trị là kẻ được đứng trên vai người khổng lồ.

Các đại thần đứng nhìn, kết quả việc này ra sao, ngược lại không quan trọng, quan trọng là cái vị hoàng đế như ngươi cũng quá giả tạo rồi. Hàn Nghệ nói cái gì ngươi đều bảo hay, người khác nói thì ngươi trực tiếp làm lơ luôn. Nhưng bọn họ cũng không dám lên tiếng, dù sao thì những lời Hàn Nghệ nói đều có lý, việc này Hàn Nghệ cũng đã chuẩn bị lâu rồi, bọn họ thì lại chỉ chú ý vào việc của Võ Chiêu Nghi. Binh pháp có câu, không đánh trận chiến mà chưa có chuẩn bị nha.

Cho dù là Trưởng Tôn Vô Kỵ, cũng chỉ biêt dùng một chữ 'Kéo'.

Nhưng kích động qua đi, Lý Trị lại đột nhiên liếc mắt nhìn Trưởng Tôn Vô Kỵ, trong lòng thầm nhủ, việc này nha, còn phải thông qua tam tỉnh phê chuẩn, rồi còn phải có người đi chấp hành. Nếu Trưởng Tôn Vô Kỵ không đáp ứng, việc này cũng phiền toái, lại nói việc lập hậu kia còn cần phải cầu cạnh Trưởng Tôn Vô Kỵ nữa, thế nên cũng không thể không để ý đến mặt mũi của ông ta được, vậy là ho nhẹ một tiếng, nói: "Nhưng điều Thái úy lo lắng cũng không thể không chú ý nha."

Lúc nói tuy mặt là hướng về phía Trưởng Tôn Vô Kỵ, nhưng ánh mắt lại nhìn Hàn Nghệ.

Hàn Nghệ lập tức nói: "Lời này của bệ hạ rất đúng, vì vậy vi thần chỉ là đề nghị nới lỏng lệnh cấm tiêu, chứ không phải là giải trừ lệnh cấm tiêu. Vi thần đề nghị cứ 5 ngày thì mở chợ đêm một lần, mỗi lần mở chợ đêm kéo dài từ canh ba đến canh năm của giờ giới nghiêm. Nếu như gặp dịp lễ mừng năm mới thì có thể mở suốt đêm. Nhưng khi đến mùa nông canh, thì cứ trực tiếp đóng cửa chợ đêm, để dân chúng chuyên tâm làm nông là được, đến khi những ngày nông canh qua đi, thì lại mở chợ đêm tiếp."

"Đấy là một biện pháp không tệ."

Lý Trị gật đầu, lại mỉm cười nhìn Trưởng Tôn Vô Kỵ, hỏi: "Thái úy thấy thế nào?"

Ánh mắt tất cả đại thần đều tập trung lên người Trưởng Tôn Vô Kỵ.

Trưởng Tôn Vô Kỵ thầm nghĩ, ngươi đã nói biện pháp này là tốt, vậy còn muốn ta nói gì nữa.

Hoàng đế đều đã nói đến nước này rồi, nếu ông ta còn cự tuyệt, thì đó chính là muốn đối kháng trực tiếp với Hoàng đế rồi, hơn nữa trước đó ông ta đã nhận một phần đại lễ của Lý Trị, nếu không giúp Lý Trị xử lý việc gì, vậy thì Lý Trị thật sự sẽ điên lên bảo, nếu thế vị trí Hoàng đế cho ngươi làm luôn đi. Vì một lệnh cấm tiêu mà nháo đến tình trạng đó, thì chỉ có thằng ngốc mới đi làm. Hơn nữa, hiện giờ Lý Trị cũng có thể xem như là đã cúi đầu hỏi ý kiến ông ta, đây là cực kỳ cho ông ta mặt mũi rồi. Trưởng Tôn Vô Kỵ làm tể tướng 30 năm, không thể ngay cả đạo lý thấy tốt nên thu cũng không biết, thế là ông ta khẽ mỉm cười: "Nếu đã như vậy, thần cho rằng có thể thử một lần."

Lý Trị lại hỏi: "Chư vị ái khanh nghĩ thế nào?"

Ngay cả Trưởng Tôn Vô Kỵ cũng gật đầu rồi, thì những người khác làm sao còn có thể nói gì nữa, hơn nữa việc này cũng không làm tổn hại gì đến lợi ích của bọn họ, vậy nên đều gật đầu tán thành.

"Một khi đã như thế, vậy được, lập tức bắt đầu nới lỏng lệnh cấm tiêu từ tháng sau."

Lý Trị tiếp tục nói: "Bất quá từ xưa đến nay, còn chưa bao giờ nới lỏng lệnh cấm tiêu cả, triều đình cần phải xử lý thận trọng." Dừng một chút, y đột nhiên nói: "Trẫm sẽ giao việc này cho Phó thư giám Trưởng Tôn Xung, mặt khác, Tả trung lang tướng Trình Xử Lượng đi cùng hỗ trợ."

Trưởng Tôn Vô Kỵ nghe vậy không khỏi nhíu mày, đang muốn mở miệng, thì lại nghe được một câu của Lý Trị: "Bãi triều đi!" Vừa quay đầu lại thì Lý Trị đã trực tiếp rời đi từ cửa hông rồi.

Oa! Đi gì nhanh vậy! Không đúng, ngươi chuồn mất thì ta làm sao bây giờ?! Ta chỉ là một tiểu quan bát phẩm nha.

Hàn Nghệ liếc mắt nhìn một đống áo tím, áo đỏ đứng xung quanh, chỉ có một mình hắn là áo xanh. Con mẹ nó hôm này mà không bị quần ẩu, thì đúng là trái với thiên lý đấy, thừa dịp mọi người còn chưa kịp phản ứng, hắn cũng khẩn trương chạy ra phía cửa hông.

Quân thần hai người vừa rồi còn nói nói cười cười, giờ phút này đều giống như con thỏ, vắt chân lên cổ chạy.

Dù sao thì đạo lý thấy tốt nên thu ai cũng hiểu cả.