Chương 351: Sách lược trị quốc

Thời sơ Đường, chế độ phường thị vô cùng nghiêm khắc, chỉ cho phép dân chúng giao dịch ở hai chợ. Nghiêm cấm bất cứ hoạt động thương nghiệp nào ở khu dân cư, chỉ duy nhất Bình Khang Lý là ngoại lệ. Thái độ của triều đình với Bình Khang Lý vẫn luôn là ngầm đồng ý. Bởi vì liên quan tới mặt mũi nên triều đình không thể mở thanh lâu ở hai chợ. Nhưng thứ này là không thể thiếu. Vì thế sự xuất hiện của Bình Khang Lý chính là để bù đắp điểm này.

Hàn Nghệ chính là nắm bắt được lổ hổng này. Dĩ nhiên trong đó cũng có là nhờ một phần do bọn Trưởng Tôn Vô Kỵ không nói không rằng.

Lý Trị hiện giờ ngược lại không nói nữa. Ông ta chính là muốn nhìn thấy tất cả những thứ này. Bất cứ hoàng đế nào cũng hi vọng trên triều có tranh đấu. Kỳ thực bất cứ tranh đấu trong triều đình của bất kỳ triều đại nào cũng là do hoàng đế gây nên. Nếu như triều đình không có tranh đấu, vậy thì chỉ có thể nói lên một điều. Đó là hoàng đế đã mất đi quyền thế. Bởi vì nếu chỉ có một nhà độc đại, triều đình mới xuất hiện tình trạng trầm mặc.

"Ha ha!"

Bỗng nghe thấy một tiếng cười thô cuồng, chỉ thấy một lão giả vuốt râu cười ha hả: "Lão phu thấy những lời này của Hàn Nghệ không sai. hẻm bắc không to bằng một góc của chợ Tây. Vậy mà trong một ngày đã tranh hết khách của hai chợ, uổng cho Hộ bộ các người vẫn còn mặt mũi ở đây nói. Đúng là không biết xấu hổ. Nếu như không phục, các người đi mà tranh khách hàng lại với người ta. Ở đây mà cáo trạng thì tính gì là anh hùng hảo hán."

Người nói chính là Trình Giảo Kim.

Đám võ tướng đứng sau ông ta đều cười phá lên.

Ý cười nhạo, rõ ràng mồn một.

Đây là triều đình Đại Đường. Văn võ đấu đá lẫn nhau, đây là chuyện rất bình thường.

Trưởng Tôn Vô Kỵ lén trừng mắt nhìn Trình Giảo Kim, trong lòng thầm mắng, lão thất phu này đúng là chỉ sợ thiên hạ không loạn.

Lúc này có một lão giả đứng ra, mỉm cười nói: "Lời này của Hàn ngự sử sai rồi. Đới Kế thân là Hộ bộ thị lang, nếu như dòng người của hai chợ giảm một nửa, mà hắn vẫn chẳng quan tâm, đó mới là phụ thánh ân, bỏ rơi nhiệm vụ."

Hàn Nghệ cũng không nhận ra đây là ai, chỉ có thể chắp tay nói: "Không biết ngài là...?"

Lão già khẽ gật đầu, cười nói: "Ta là Hộ bộ thượng thư Cao Lữ Hành."

Hộ bộ thượng thư. Ồ... hóa ra là tiểu đệ bị ức hiếp, lão đại ra mặt lấy lại danh dự. Hàn Nghệ thầm cười nhạt.

Nhưng thật ra Cao Lữ Hành này có lai lịch rất lớn nha. Ông ta là con cả của khai quốc công thần Cao Sĩ Liêm. Cũng là anh em họ với với Trưởng Tôn Vô Kỵ. Bởi vì Cao Sĩ Liêm là cậu của Trưởng Tôn Vô Kỵ. Đồng thời cũng là tỷ phu của Lý Trị. Đây chính là chỗ diệu dụng của việc liên hôn.

"Thì ra là Cao thượng thư, thất kính, thất kính." Hàn Nghệ chắp tay, lại nói: "Sự lo lắng trong lòng Đới thị lang, ta có thể lý giải. Nhưng ông ấy cũng không thể nói là ta phạm pháp nha."

Cao Lữ Hành cười nói: "Lời này của ngươi cũng không sai. Bình Khang Lý là được triều đình ngầm cho phép. Nơi bướm hoa này từ trước tới nay cũng không phải là đến triều ta mới nổi lên. Triều đình trước đây cũng đã bàn luận qua, nhập Bình Khang Lý vào chợ Đông. Chỉ là triều đình lo sợ sẽ tạo ra điều tiếng không tốt, quan viên sẽ lưu luyến nơi bướm hoa, thế nên mới không làm như vậy. Nhưng mà Bình Khang Lý ngoài trừ thanh lâu ra, chưa từng làm kinh doanh khác. Căn cứ vào chế độ của triều đình ta, Bình Khang Lý là không thể mở chợ. Bất quá nơi này xác thực có nỗi niềm khó nói, dù sao thì triều đình cũng chưa từng nói rõ. Vì thế muốn trị tội ngươi, chỉ sợ là không ổn."

Nói xong ông ta hướng về Lý Trị chắp tay nói: "Bệ hạ, quốc có quốc pháp, gia có gia quy. Hàn Nghệ tuy không có tội, nhưng nếu làm như vậy, dân chúng sẽ noi theo, phá vỡ chế độ thị phường của triều ta. Vi thần đề nghị không nên làm lớn chuyện này, coi như chuyện lớn hóa nhỏ, chuyện nhỏ hóa không, Hàn Nghệ đóng chợ ở hẻm Bắc lại là xong."

Lý Trị có vẻ có chút do dự, y đương nhiên là ủng hộ Hàn Nghệ. Nhưng Cao Lữ Hành đã đâm thủng lớp giấy kia rồi, khó có thể ngụy biện nữa.

Muốn ta đóng cửa chợ, ngươi nằm mơ đi. Hàn Nghệ thấy Lý Trị đang khó xử, thầm nghĩ, xem ra chỉ có thể xài tới liều thuốc mạnh nhất rồi, cuời ha hả nói: "Khó trách Đại Đường ta những năm gần đây trì trệ không tiến được. Hóa ra nguyên nhân là ở chỗ này, nếu như là thế, vậy còn thượng triều làm gì, lãng phí thời gian của mọi người. Tất cả cứ rập theo khuôn cũ không phải là được rồi sao."

Lời này cực kỳ lớn mật. Không ít đại thần nghe vậy mà toát mồ hôi.

Nhưng Lý Trị lại hết sức tán thành. Hoàn toàn không cảm thấy Hàn Nghệ đại nghịch bất đạo gì cả. Các ngươi đều không nói, vậy thì lên thượng triều làm gì.

"Hỗn xược."

Chử Toại Lương quát: "Tên Hàn Nghệ ngươi giỏi lắm. Dám can đảm ở đây xuất khẩu cuồng ngôn. Nếu như không nghiêm trị ngươi. Triều đình còn có tôn nghiêm hay không. Người đâu mau bắt tên đại nghịch bất đạo này cho ta."

Lão già ngươi tuổi cũng không nhỏ nữa, vậy mà còn hiếu thắng như vậy, nhưng ngươi tìm nhầm đối tượng rồi. Hàn Nghệ nhìn Chử Toại Lương một cái, cười ha hả nói:"Hữu Phó xạ đúng là quan uy thật lớn nha. Nếu hai mắt ta mà không còn sáng, thì có lẽ đã tưởng ông mới là Hoàng đế rồi. Thật không biết ai mới là người đại nghịch bất đạo."

Lời này mới thực sự là dọa người.

Quần thần đều đại kinh thất sắc.

"Ngươi..."

Chử Toại Lương trong lòng chấn động, nhưng nhất thời cũng sợ tới mức không dám lên tiếng.

Hàn Nghệ lập tức nói: "Hữu Phó xạ à, đây là đại điện của bệ hạ. Bệ hạ còn chưa nói gì, ông dựa vào cái gì để bắt người. Cấm quân ngoài cửa đều là do nhà ông nuôi à? Ta thấy rất khó hiểu, rốt cuộc là ai mới là người định đoạt ở đây?"

Trưởng Tôn Vô Kỵ nghe vậy, phản ứng đầu tiên là liếc nhìn Lý Trị.

Nhưng mà Lý Trị tựa như không nghe thấy gì, mặt tĩnh như nước.

Chử Toại Lương hoàn toàn không ngờ tới, một câu nói nhìn như rất bình thường, lại bị Hàn Nghệ lấy ra cắn. Kỳ thực tình huống như hồi nãy cũng thường xuất hiện. Thời kỳ Lý Thế Dân, những trọng thần như Hầu Quân Tập, Phòng Huyền Linh cũng thường hay la hét muốn bắt người này người kia trị tội. Nhưng Hàn Nghệ nói như vậy, làm cho Chử Toại Lương có chút bối rối, lập tức hướng về Lý Trị hành lễ nói: "Bệ hạ, ngài nhìn thấy rồi đó. Hàn Nghệ ở trên triều đình phát ngôn bừa bãi, vu hãm trung lương. Nói ra những lời đại nghịch bất đạo. Kính xin bệ hạ trị Hàn Nghệ tội chết."

Cái này nếu là Lý Thế Dân ngồi ở trên, thì sẽ không vì vậy mà trách tội Chử Toại Lương, mà chắc chắn sẽ trị tội Hàn Nghệ. Những lời này quả thực là quá đại nghịch bất đạo. Nhưng hiện giờ ngồi trên long ỷ là Lý Trị. Hàn Nghệ nói hoàn toàn là sự thật, y đương nhiên sẽ không giúp Chử Toại Lương. Nhưng lời này cũng không thể nói như vậy, cười nói: "Hữu Phó xạ vẫn luôn vô cùng trung thành với trẫm. Lúc nào cũng nghĩ cho trẫm. Hơn nữa còn là cố mệnh đại thần do đích thân phụ hoàng bổ nhiệm, há có thể để người khác khích bác. Hữu Phó xạ cứ yên tâm."

Chử Toại Lương nghe vậy trong lòng vui vẻ, nào ngờ Lý Trị lại hướng về Hàn Nghệ nói: "Hàn Nghệ, trẫm niệm tình ngươi lần đầu tiên vào triều, cho ngươi một cơ hội. Nếu như ngươi không nói ra được một câu có lý, thì trẫm tuyệt đối sẽ không tha cho ngươi."

Lời vừa nói ra, Chử Toại Lương cũng không dám dây dưa gì thêm, dù sao những lời trước đó của Hàn Nghệ, cũng đã làm cho ông ta hơi sợ trong lòng, không dám chống đối với hoàng đế nữa. Nhưng nếu Hàn Nghệ không nói ra được lời có lý, thì đương nhiên lão sẽ không tha cho Hàn Nghệ.

"Tuân mệnh."

Hàn Nghệ liền chắp tay, cất cao giọng nói: "Vi thần cho rằng Hộ bộ thượng thư muốn vi thần đóng cửa chợ, chính là để che giấu thuộc hạ dưới trướng vô năng. Hai chợ lớn như vậy, sau lưng còn có triều đình ủng hộ, lại bị một con hẻm nhỏ làm cho mất nửa dòng người, vấn đề này cũng không phải là nhỏ. Hộ bộ lúc này còn không còn xem xét lại chính mình, mà lại đổ tội lên đầu vi thần, điều này thật sự làm cho vi thần không phục. Đúng, nếu như vi thần đóng cửa chợ, mọi thứ sẽ trở lại bình thường, nhưng Đại Đường ta sẽ rất khó tiến bộ thêm nữa. Lúc nãy gián nghị đại phu nói hiện nay không có vấn đề gì, nhưng đây lại là một vấn đề lớn nhất đó.

Năm ngoái Trần Thạc Chân nổi loạn. Truy đến cùng, nguyên nhân chỉ là do một trận lũ lụt. Một trận lũ lụt đã có thể tạo nên khói lửa khắp Giang Nam, đây chính là vấn đề. Nếu như nhất thiết phải đợi đến khi vấn đề xuất hiện, thì mới đi giải quyết, e rằng lúc đó đã muộn rồi.

Trị quốc giống như đi ngược dòng nước vậy, không tiến tức lùi, cho dù chưa thấy có vấn đề, thì chúng ta vẫn phải nghĩ cách để trở nên cường thịnh thêm. Quyết không thể kiêu ngạo tự mãn, đứng im một chỗ. Hơn nữa Đại Đường ta còn chưa đạt tới mức không có vấn đề gì, còn rất nhiều bách tính đến cái ấm no cơ bản nhất cũng không thể duy trì được. Nếu như một quốc gia không thể nhận ra gian nan cực khổ của bách tính, chỉ có thổi phồng sự phồn thịnh, sống trong mơ mộng, vậy thì quốc gia đó đã gặp nguy hiểm rồi. Bởi vì kẻ thù của chúng ta vẫn luôn phấn đấu. Lúc trước khi có cảnh Hán triều thịnh trị, Vũ Đế đánh đuổi Hung Nô, thử hỏi có ai nghĩ tới về sau lại có Tam quốc tranh bá."

Hắn thao thao bất tuyệt, Lý Trị nghe vậy liên tiếp gật đầu. Đây quả thật là có thể nói là lời cảnh tỉnh, cần phải khiêm tốn chấp nhận, nhìn Chử Toại Lương một cái, hỏi: "Hữu Phó xạ, khanh thấy những lời này của Hàn Nghệ có đúng không?"

Chử Toại Lương vẻ mặt ngượng nghịu, hành lễ nói: "Những lời này của Hàn Nghệ tuy không không phải không có lý. Nhưng việc hắn xúc phạm pháp luật, cũng là sự thật không thể che lấp."

Hàn Nghệ cười nói: "Hữu Phó xạ, hẻm bắc chúng ta nuôi sống mấy trăm người, lại tạo công ăn việc làm cho mấy trăm người nữa, còn làm cho Bình Khang Lý trở nên yên ổn. Nếu như như vậy mà cũng phạm pháp, vậy thì ta không còn gì để nói. Hiện giờ vấn đề căn bản, không hề nằm ở hẻm bắc, mà nằm ở việc hiện tại hai chợ không thể đáp ứng được nhu cầu của dân chúng, cần phải thay đổi rồi. Hữu Phó xạ lại đòi giết người vạch trần vấn đề này ra, từ đó che giấu vấn đề này. Đây lẽ nào chính là quan điểm trị quốc của Hữu Phó xạ?

Trầm tư hồi lâu, Cao Lữ Hành bỗng nhiên nói: "Hàn ngự sử luôn miệng nói hai chợ tồn tại vấn đề nghiêm trọng. Vậy ta muốn hỏi Hàn ngự sử một chút, rốt cuộc hai chợ có vấn đề gì?"

Hàn Nghệ cười nói: "Lúc nãy ta đã nói rồi, thỏa mãn với hiện tại, không có chí tiến thủ."

"Nguyện lắng tai nghe."

Nói đến kinh doanh, thì đúng là sở trường của Hàn Nghệ rồi, miệng lưỡi lưu loát nói: "Hai chợ hiện giờ là nơi duy nhất triều trình quy định được phép buôn bán. Ngoài ra, không có chợ nào khác. Vì thế việc buôn bán của hai chợ mới có vẻ hết sức phồn vinh, thế nhưng cũng vì thế mà mất đi chí tiến thủ. Phồn vinh của hai chợ chỉ là vẻ bề ngoài thôi. Nếu như không có Hung Nô, Hán Vũ Đế liệu có tạo lên một đội quân hùng mạnh, khiến Mạc Bắc không có vương đình không? Nếu như lúc đầu không có đối thủ cường đại như Hiệt Lợi, quân đội Đại Đường ta có thể thiên hạ vô địch như hiện giờ không? Ta thấy chưa chắc. Nếu như mất đi cạnh tranh, vậy sẽ mất đi động lực tiến thủ. Hai chợ hiện giờ chính là đang thiếu cạnh tranh, một khi có cạnh tranh, thì mới có thể tiến bộ.

Ông xem chúng ta nói nhiều như vậy, đều chỉ là buộc ta tự ý tụ tập khai trương, nhưng chưa từng nghĩ tới, tại sao hai chợ lại mất đi một nửa khách hàng chỉ vì sự xuất hiện của hẻm Bắc, hơn nữa đối phương chỉ là một thương nhân nhỏ, triều đình chẳng lẽ không nên vì thế mà cảm thấy xấu hổ sao? Đây là phong thái và trí tuệ nên có của một cường quốc hay sao? Thái Tông Thánh Thượng có thể coi Ngụy Công như một tấm gương, đây là lòng dạ bao la cỡ nào. Tại sao hai chợ lại không thể xem hẻm bắc như một tấm gương, nhìn ra chỗ thiếu hụt của bản thân."

Hàn Viện bỗng nhiên đứng ra nói: "Hai chợ tuy thuộc triều đình, nhưng triều đình rất ít tham gia vào việc kinh doanh của hai chợ. Nếu bởi vậy mà đem khuyết điểm đổ lỗi lên đầu Hộ bộ, như vậy không khỏi có chút bất công."

Hàn Nghệ cười nói: "Cũng không thể nói như vậy, thống soái cũng đâu có tham gia huấn luyện binh lính hằng ngày, đánh giặc là binh lính, huấn luyện cũng chỉ là giết địch. Vậy tại sao đánh thua trận lại phải trách thống soái. À, phải chăng hiện giờ ta có thể nói như vầy, không phải là quân ta vô năng, chỉ trách quân địch quá mạnh, người thống soái nói như vậy các vị có chịu không. Các vị ngồi đây chỉ tiếc không thể nói một câu mà tiêu diệt được hết quân địch, chỉ có thể đi ức hiếp dân chúng của mình mà thôi."

"Ngươi..."

Hàn Viện bị Hàn Nghệ nói cho mặt mày đỏ bừng.

Lý Trị thấy cũng không sai biệt lắm, cao giọng nói: "Hàn Nghệ tụ tập khai trương ở hẻm Bắc, tuy có vi phạm pháp luật triều đình. Nhưng do tính đặc thù của Bình Khang Lý, nếu như muốn định tội, thì cũng không công bằng. Mặt khác, Hàn Nghệ nói rất đúng, hai chợ hiện giờ thiếu cạnh tranh dẫn tới trì trệ không tiến. Hơn nữa, nhân khẩu Trường An những năm gần đây tăng lên không ít. E là hai chợ đã không thể đáp ứng nhiều dân chúng như vậy nữa. Vì mong hai chợ có thể phát triển tốt hơn, hôm nay trẫm ở đây đặc biệt cho phép Hàn Nghệ mở chợ ở hẻm Bắc. Nhưng chỉ giới hạn trong Bình Khang Lý. Nếu như vượt ra khỏi Bình Khang Lý, chắc chắn trẫm sẽ nghiêm trị."

Đám đại thần đang chuẩn bị tiến lên lý luận với Hàn Nghệ, nhưng thấy Hoàng đế đứng về phía Hàn Nghệ, thì đâu dám lộ đầu nữa.

Đừng nhìn Lý Trị đang cảnh cáo Hàn Nghệ, nhưng kỳ thật đều là đang thiên vị Hàn Nghệ. Cho dù Hàn Nghệ có nói lời đại nghịch bất đạo thế nào, y cũng sẽ không tức giận. Đây rõ ràng là thiên vị, kẻ ngu cũng nhìn ra được nha.

"Hoàng thượng thánh minh."

Hàn Nghệ lập tức hô to. Trong lòng mừng thầm, Bình Khang Lý à? Ha ha, vậy có nghĩa là, ta vẫn có thể mở rộng. Thật sự là rất cảm ơn nha, cứ như vậy, hắn có thể danh chính ngôn thuận đi thu đất rồi.

Lý Trị liếc mắt nhìn Hàn Nghệ một cái, trầm giọng nói: "Hàn Nghệ, trẫm nói thêm một lần với ngươi. Đây là triều đình nghị sự, không phải cãi vã ngoài phố. Đứng ở nơi này đều là đại thần của Đại Đường ta. Về sau nếu ngươi còn dám ăn nói lung tung, không hiểu tôn ti như hôm nay, thì tới lúc đó đừng trách trẫm không nói tới tình cảm."

Hàn Nghệ khom người nói: "Vi thần biết tội."

Nói xong hắn lại hướng về đám người Chử Toại Lương, Cao Lữ Hành, xin lỗi từng người một. "Hữu phó xạ, Cao Thượng Thư, Hàn Thị Lang, Đới Thị Lang, lúc nãy hạ quan có lời xúc phạm tới các vị. Kính mong các vị nể tình Hàn Nghệ tuổi nhỏ, chớ so đo với Hàn Nghệ. Hàn Nghệ xin nhận lỗi với các vị."

Tiểu tử này thật đúng là ranh mãnh. Lý Trị lại nhìn đám người Chử Toại Lương.

Thứ ngon thì ngươi chiếm hết rồi, một câu xin lỗi là có thể xong chuyện được sao. Chử Toại Lương tự nhiên là khinh thường lời xin lỗi không có thành ý này.

Cao Lữ Hành thấy Chử Toại Lương không lên tiếng. Hoàng đế lại đang ngồi đó nhìn, thầm nghĩ. Chuyện này là do Hộ bộ ta mà ra, dĩ nhiên là phải do Hộ bộ ta ra mặt, cười ha hả nói: "Hàn ngự sử tuổi còn trẻ mà có bản lĩnh như vậy, đúng là tuổi trẻ tài cao nha." Nói rồi ông ta hướng về Lý Trị hành lễ: "Bệ hạ, biến cố của hai chợ, thần bụng làm dạ chịu, kính xin bệ hạ trị tội thần."

Lý Trị vội hỏi: "Cao ái khanh sao phải nói lời ấy, ngươi thân là Hộ Bộ Thượng Thư, chưởng quản tiền và lương thực của thiên hạ. Sao có thể chu đáo được mọi mặt. Hơn nữa chuyện của hai chợ, cũng không phải lỗi của ngươi. Nguyên nhân căn bản là do sự xuất hiện của hẻm Bắc. Nhưng ta cho rằng đây là một chuyện tốt, có cạnh tranh mới có tiến bộ. Trẫm hi vọng một ngày nào đó có thể nhìn thấy hai chợ phồn hoa hơn."

"Cảm ơn bệ hạ đã tha thứ cho vi thần."

Cao Lữ Hành liền lùi qua một bên.

Lý Trị liếc mắt nhìn quanh một vòng. Thầm nghĩ, việc của các ngươi đã giải quyết xong, đến lượt trẫm mở miệng rồi, nói: "Lúc nãy Hàn Nghệ đã nói rồi, đạo trị quốc giống như đi ngược dòng nước vậy, không tiến tức lùi. Trẫm thấy rất có lý, nếu đám đại quan ngũ phẩm các ngươi không nói gì, thế thì trẫm sẽ hỏi tiểu quan bát phẩm Hàn Nghệ về kế sách trị quốc vậy."

Thế này đúng là đánh vào mặt quần thần rồi. Các ngươi không nói phải không, vậy ta không hỏi các ngươi nữa.

Kế sách trị quốc? Chết mịa, có vẻ trang bức quá đà rồi.

Hàn Nghệ cười khổ trong lòng, nhưng thấy Lý Trị đang muốn trút cơn giận này, không nói không được. Lại nhớ đến những lời của Thôi Tập Nhận, vội nói: "Bệ hạ, vi thần vừa mới nhậm chức. Tình hình của Đại Đường nhiều chỗ còn chưa hiểu hết, không dám tùy tiện hiến kế. Nhưng vi thần cho rằng, tất cả chế độ, chính sách đều phải tiến cùng thời đại. Chính như lời của gián nghị đại phu nói, trong năm Trinh Quán, có rất nhiều việc cần làm, bên ngoài có cường địch, bên trong có thiên tai. Nhưng cũng bởi vậy, có rất nhiều chính sách ra đời vì tình hình lúc ấy. Nhưng mà hiện tại Đại Đường ta quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Có thế nói trước khác nay khác, một ít chính sách của thời kỳ Trinh Quán dùng ở hiện tại liệu có còn phù hợp hay không?"