Chương 1: Tuổi thơ ấm áp

Xóm nằm sâu trong một con hẻm chạy ngoằn ngoèo như một vết sẹo dài ngay giữa lòng thành phố. Chiều lại về trên những mái nhà cũ kĩ, xiêu vẹo màu thời gian. Cái thời khắc mặt trời trễ nải nhả xuống nhân gian thứ nắng kiệt cùng, cứ mỗi lúc một thẫm lại như khoảng hụt hơi của người già đuối sức, lại là lúc xóm nhỏ cựa mình trong những sinh hoạt chung: người ta bắt đầu trở về từ các nhà máy, công xưởng, từ những chốn bụi bặm của cuộc mưu sinh, uể oải hay phấn chấn về với mái ấm của riêng mình. Những người phụ nữ bên công việc nội trợ, hỏi han nhau đôi điều, than thở cùng nhau nỗi bận tâm về giá cả, thoáng nén tiếng thở dài. Cánh đàn ông bỗ bã chào nhau, nghe chừng nhiều mỏi mệt. Chỉ tụi nhỏ là ồn ào hơn cả. Chúng tề tựu đông đủ quanh vòi nước chung, nô đùa dưới làn nước mát lạnh, té nước lên đầu nhau, tranh giành nhau từng gáo nước. Tiếng hò hét, tiếng nước dội, tiếng lanh canh xô chậu huyên náo cả khoảng sân.



Thoáng thấy bóng bà Thùy từ xa, Quang vội vàng dội nốt xô nước, cuống quýt theo mẹ về nhà. Trẻ con nhà nghèo, niềm vui cũng thật giản đơn: chúng có thể loay hoay không biết chán với những món đồ chơi tự làm, những trò chơi tự bày ra cho nhau; chúng hoàn toàn hài lòng với sự tự do người lớn thờ ơ bỏ lại vì nỗi lo cơm áo; Và chỉ những thức quà rẻ tiền thôi đã là niềm hân hoan không gì sánh được. Có lẽ vì thế mà việc chờ đợi bữa cơm chiều mỗi ngày cũng mang đến cho chúng niềm háo hức đặc biệt cùng với niềm băn khoăn hồn nhiên: “tối nay được ăn gì?”



Bữa cơm đạm bạc diễn ra trong im lặng. Thằng Quang cắm cúi ăn. Nó cần khỏa lấp cái bụng đói meo sau một ngày vận động mạnh. Dượng nó chỉ chấm mút qua loa rồi bỏ vào nhà trong. Gã đàn ông bạc nhược đang khát rượu, chỉ thứ nước đắng cay ấy mới có thể khỏa lấp những chát chua mà cuộc đời trút lên những thất bại của gã.

…



Quang năm nay 12 tuổi và chỉ còn vài tháng nữa là bước sang lớp 7, bố nó mất từ lúc mới sinh, họ hàng bên nội chửi con dâu là nguyên nhân khiến bố nó mất rồi đuổi 2 mẹ con đi. Được 2 năm sau bà Thùy lấy thêm đời chồng nữa, vô phúc vớ phải ông chồng nghiệp ngập rượu chè cờ bạc, ngày xưa ông cũng hiền lành lắm, cũng đi làm nhà nước đàng hoàng, vậy mà đang lúc làm ăn tử tế thì bị đuổi việc do ông nhà quê không hay xu nịnh nên không được lòng sếp và bị chê là yếu chuyên môn, mất việc, ông buồn chán, hận cơ chế nhà nước, tham quan lộng quyền rồi uống rượu tối ngày, có lần say rượu bị xe máy tông phải may mà không chết nhưng bị tật ở chân không thể làm được việc nặng, sau vụ đó ông được bạn bè xin cho vào làm ở xưởng giấy, chỉ phải ngồi một chỗ in ấn, lương đã thấp ông lại còn ngập đầu vào rượu thuốc nên trở thành nỗi khổ cho bà Thùy, cứ mỗi lần say rượu, ông lại lôi bà ra mà mắng chửi, đánh đập, biết bao lần Quang phải lao vào lãnh đòn thay mẹ rồi 2 mẹ con ôm nhau khóc. Cả nhà giờ đây chỉ còn biết trông vào mấy đồng lương bà đi làm thuê cho một quán cơm ngoài thành phố.



Quang nhớ, có hôm trời tối không được đi chơi, nó đang chán nản bên đống bài vở dưới ánh đèn nơi góc bếp thì lão Hoàng đi uống rượu ở đâu về xồng xộc xông vào nhà, người lão toát ra toàn là hơi rượu, đảo mắt nhìn quanh, lão kéo tay bà Thùy dắt vào trong buồng, bà Thùy gạt tay chồng ra, tỏ ý khó chịu thì lập tức bị lão siết chặt hơn, biết không thể chống cự nổi lão Hoàng lúc đang say, bà Thùy đưa mắt nhìn con, nhẹ nhàng nói :

– Quang, ra ngoài đi chơi đi con, khi nào mẹ gọi thì hãy về !



Quang nghe lời mẹ, đứng lên toan đi ra cửa, nhưng khi mà chân còn chưa kịp bước ra đến sân thì nó đã nghe thấy tiếng mẹ kêu xin ở trong nhà, rồi một tiếng quát của lão Hoàng vang lên khiến bà Thùy không dám nói lại một câu nào nữa, Quang khép cửa lại rồi nhìn vào trong buồng qua thông khe cửa khép hờ. Đập vào mắt nó lúc này là hình ảnh dượng nó đang vật bà Thùy ra, cởi sạch quần áo mẹ nó mặc trên người rồi nhấp nha nhấp nhổm trên người bà, bà Thùy nhắm mắt quay mặt vào trong góc tường, lão Hoàng có vẻ không vừa ý, lão bắt bà quay mặt lại để lão chồm lên người, 2 chân bà Thùy lúc này đã giơ lên trời và chịu đựng màn hành xác của người chồng vũ phu. Tiếng thời sự vtv3 dù đã được bật to nhưng cũng không át được tiếng bình bịch mà lão Hoàng tạo ra, bà Thùy ban đầu có vẻ đau đớn khó chịu nhưng đến lúc này cũng đã phải rên lên thành từng tiếng…



Tận mắt chứng kiến những cảnh đó diễn ra ngày một trong gia đình, sâu thẳm trong Quang, nó căm ghét lão dượng đối xử tồi tệ với mẹ con nó, nhưng ở trong cái xóm lao động nghèo này hình như không phải chỉ có mình nó phải chịu đựng như vậy, không ít lần nó bắt gặp bọn thằng Sơn thằng Tũn cũng phải mò ra đường canh gác để cho bố mẹ nó làm tình…



Thằng Quang thương mẹ nên ngoài giờ học nó hay đi làm thêm linh tinh kiếm tiền phụ giúp, đỡ đần cho bà Thùy. Quang chủ yếu nhặt phế liệu ở cái bãi rác to đùng bên ngoại ô thành phố, có khi nó chạy theo làm phụ hồ cho tốp thợ xây trong xóm, được bao nhiêu tiền nó cầm về đưa cả cho mẹ.



Mùa hè là mùa làm ăn của bọn nhỏ trong xóm nghèo, sáng sớm chúng nó dậy sớm từ 3 giờ để đi ra ngoài thành phố, tìm xem nhà nào có xoài, chuối, ổi, vú sữa… rồi bàn nhau làm một mẻ về bán lại cho bà Tám hàng nước đầu xóm. Trong nhóm, thằng Sơn tèo chơi thân với Quang, nó cao to nên được bầu làm đội trưởng chỉ huy chiến dịch, còn Quang trông nhỏ nhất, lại còi còi, da ngăm đen, nhưng được cái nhanh nhẹn nên lúc nào nhiệm vụ lên cây cũng được giao cho nó, có lần đang hái trộm xoài thì chủ nhà mở cửa lao ra cầm theo cái gậy rõ to, bọn kia bỏ chạy hết để mặc thằng Quang ở trên cây, may mà thằng Quang cũng nhanh trí đu người sang mái ngói nhà hàng xóm rồi lẩn mất dạng luôn trong bóng đêm. Sau này bọn nó thống nhất, đã chiến cây nào là phải hái sạch từ quả to đến quả nhỏ, nếu không từ lần sau chủ nhà chú ý sẽ dễ bị bắt, thế mới có chuyện chiều qua hàng xóm sang chơi khen nhau nhà ông có cái cây xoài nhiều quả thật đến sáng mai dậy tập thể dục đi ngang qua nhìn đã trần trùi trụi.



Hoa quả thu hoạch được, mấy đứa đem bán cho các bà hàng nước, giá cả tính theo cân, chia nhau cũng được vài trăm một đứa cả mùa, số tiền này chia cho 3 tháng hè chả đáng là bao nhưng quả là lớn đối với những đứa thuộc diện con nhà nghèo như Quang và Sơn tèo.



Vặt hết hoa quả trong cái thành phố nhỏ tí teo, bọn thằng Sơn lại rủ Quang đi ăn trộm sắt ở mấy hàng phế liệu, cái này khó lấy hơn nhưng nếu được một vụ thì tha hồ chia nhau. Sáng sớm hôm đó 4 đứa lóc cóc dậy từ 3 giờ, giả vờ như đi thể dục rồi đảo qua đảo lại hàng thu mua phế liệu, cái hàng rào bằng dây thép gai thì bọn nó ngồi cắt chắc mất khoảng 20 phút, không đáng ngại, quan trọng là con bẹc giê của lão chủ nhà, không xử lý được nó thì sẽ không làm ăn được gì vì con này mà lùa thì đố thằng nào chạy thoát. Sáng hôm đó coi như nghiên cứu địa bàn, thằng Sơn tèo chỉ cho cả nhóm thấy bức tường nối sang trường tiểu học của thành phố, chúng nó đặt sẵn gạch ở đó cho cao để nếu có lỡ bị chó lùa thì sẽ nhẩy qua tường trốn sang trường rồi từ đó chuồn về nhà.



4h sáng, bỗng nhiên ở đâu xuất hiện bà bán bánh mỳ rong đang ngồi quạt than, thằng Sơn tèo hỏi cả lũ có muốn ăn bánh mỳ không tao khao ? Gớm, đói rã mồm, tự nhiên lại được mời ăn bánh mỳ pa-tê thằng nào mà chả thích. Nói xong 4 đứa ngồi vây lại bà hàng bánh gọi bánh mỳ, thằng Sơn dặn dò : Tao nói gì chúng mày cứ ờ ờ với uh uh thôi đừng có hỏi lại nhé. Rồi bắt đầu nó chém :



– Ăn nhanh về còn đi học, may mà mẹ tao bảo đi thể dục thì mang theo tiền mà ăn sáng luôn !

Cả nhóm : Ah uh…



4 thằng, mỗi đứa làm 2 cái, thằng Quang thật thà nhất trong nhóm vì đến lúc này nó cũng chả hiểu gì, đang gặm cái thứ 2 thì tự nhiên thấy thằng Sơn bật dậy phi như ăn cướp, 2 thằng kia cũng chạy theo không quên ngoái đầu lại gọi : Quang, chạy nhanh !!!



Bà bán bánh mỳ ngơ ngác ! Chẳng kịp nói lấy 1 câu, mới sáng sớm còn chưa dọn hàng xong đã gặp ngay mấy thằng ăn quỵt…

– Lần sau bọn mình đừng ăn kiểu này nữa nhé, tao cứ thấy thế nào ấy, bà ấy cũng nghèo mà… – Quang vừa đi vừa trách thằng Sơn.

– Gớm, mày thương bà ấy thì ai thương cái bụng mày ? Mày không thích thì lần sau đừng có ăn, thằng Sơn cự lại.



Biết không thể đấu khẩu thắng được thằng Sơn, Quang chẳng nói gì nữa, dù nghèo và cũng chả có tiền nhưng nó không thích lừa đảo một người cũng nghèo như nó và mẹ nó, thà là đi ăn trộm của mấy nhà giầu trong thị trấn nó lại thấy thoải mái.



Sáng hôm đó, Quang xin mẹ 20 nghìn, gọi là xin nhưng thật ra là tiền tiết kiệm của nó gửi mẹ, rồi lẳng lặng đi ra hàng bà bán bánh mỳ, tất nhiên bà ta không nhận ra được nó là cái thằng đã chạy làng của bà lúc sáng sớm.

– Cháu gửi bà tiền bánh mỳ lúc sáng !

Nói xong nó chạy mất !



Hôm sau, thằng Sơn và cả nhóm tiếp tục thực hiện kế hoạch ăn trộm sắt ở hàng phế liệu Thái Thu lớn nhất thành phố, Sơn tèo trèo lên mỏm đá, hùng hồn phát biểu :



– Hôm qua nhờ vụ ăn bánh mỳ chạy làng mà tao đã phát hiện ra một cách để anh em mình thịt con béc giê của nhà lão Thái, tao đã chuẩn bị pa tê và thuốc xổ cực mạnh đây rồi, chỉ cần cho nó ăn là chắc chắn sẽ bị đi ngoài cho mà xem, trong khoảng thời gian nó lâm bệnh, anh em mình sẽ tha hồ hành tầu.



Cả nhóm nhất trí kế hoạch của thằng Sơn, nhưng thằng nào sẽ là thằng đứng ra nhận nhiệm vụ leo rào trèo vào sân để ném pa tê cho con Béc giê ăn ? Cả lũ lại nhất trí chọn thằng Quang vì nó là chuyên gia trong cái môn thể thao này.



Tối hôm đó, đợi cho nhà Thái Thu đóng cửa tắt đèn đi ngủ, cả lũ kiệu nhau cho thằng Quang trèo lên rồi nhẹ nhàng tiến vào sân sau nơi con béc giê đang say giấc trước cửa kho phế liệu.



Con chó đang mơ màng nhưng ngửi thấy mùi hôi của người thì bật dậy ngay rồi sủa lên inh ỏi, sau đó là giọng lão Thái trong nhà vang lên :



– Beck, đêm hôm mày còn sủa cái gì, ngủ đi !!! (ông này chắc là fan MU chính hiệu vào thời đó).

Thằng Quang vội ném mạnh gói pa tê xuống sân cho nó rồi 3 chân 4 cẳng leo ra ngoài.



– Nó ăn chưa ???

Thằng Sơn vừa đỡ bạn vừa hỏi dồn dập.

– Không biết, tao ném sát nó lắm. – Quang thở hổn hển…

– Sao mày không ở lại lấy 1 phút xem nó có ăn không đã rồi hãy leo ra ?

– Mày ra đó mà ở lại, nó còn to hơn cả tao với mày cộng lại, sợ bỏ mẹ đi được ấy chứ !!



May cho cả nhóm là con Beck vốn ham ăn, lại được miếng pa-tê to đùng thơm phức thì không thể kìm lòng nên đã chén sạch, kết quả là cậu ta bị đau bụng khiến lão Thái phải cho nó đi tiêm thuốc rồi gửi lại luôn nhà Bác sĩ quen chờ khi nào khỏi hẳn sẽ cho về.



Sáng sớm hôm đó nhân lúc vắng con Beck, bọn thằng Sơn mang theo dụng cụ, cắt được dây thép, chui hàng rào rồi mang đi bao nhiêu là sắt với đồng, vậy là kế hoạch đã thành công mỹ mãn với một vụ thu hoạch lớn.



Quang lại có tiền gửi mẹ, tất nhiên không dám nói là đi ăn trộm, chỉ dám khai đi nhặt phế liệu về bán đi rồi dồn lại gửi mẹ cất cho.

...