Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm, vị chúa Trịnh thứ 9 thời Lê trung hưng trong lịch sử, công tích có phần nổi trội hơn so với các đời chúa Trịnh trước. Ông đã thực hành được cái mộng tưởng của đời trước là thu lại trấn Thuận Hóa mở rộng dư đồ, trọng dụng nhân tài, gây dựng nền quốc học rạng rỡ. Nhưng nửa đời sau, vì quá đam mê tuyên phi Đặng Thị Huệ, bỏ bẵng chính trị, kỷ cương sinh đồi, phế trưởng lập thứ, châm ngòi các cuộc phiến loạn ở Bắc Hà mà tiêu biểu là "Vụ án năm Canh Tý". Đến đời Đoan Nam Vương Trịnh Khải cố níu kéo cái oai tàn, khiến Bắc Hà điêu linh, Tây Sơn ra Bắc, kết quả chôn vùi cả nhà Lê lẫn nhà Trịnh.
P/s: Tác phẩm vốn không phân chia chương hồi. Người đăng ngắt theo các phần ngắt đoạn của tác giả.